| Beter leren praten vraagt voorbereiding Zorg voor optimale omstandigheden om samen te gaan oefenen. Het is belangrijk om het jezelf en je partner in de oefensituatie zo gemakkelijk mogelijk te maken. Je hebt dan meer kans om een gesprek tot een goed einde te brengen.Voor goede omstandigheden zorgen wil onder meer zeggen dat je vooraf zoveel mogelijk alle storende elementen verwijdert. Zet de t.v. en de radio uit, zet de telefoon uit. Leg de krant of het tijdschrift weg. Berg je puzzleboek op, zet de computer uit. Begin pas met oefenen als de kinderen naar bed zijn. Zorg dat er zo min mogelijk storende geluiden zijn. Ga zo zitten dat je oogcontact met elkaar kunt maken. Goed oogcontact wil zeggen dat je tijdens het gesprek regelmatig elkaars ogen ontmoet. Probeer te voorkomen dat je de ogen van de ander als het ware niet meer loslaat. Dat kan tot een ongemakkelijk gevoel leiden, zowel bij jezelf als bij je gesprekspartner. Neem een actieve houding aan. Helemaal onderuitgezakt liggen in de bank is geen geïnteresseerde gesprekshouding. Zo’n houding leidt eerder tot passiviteit en jezelf afsluiten voor de ander.Het is meestal prettig om een korte aanlooptijd te nemen voor een gesprek. |
Eerst luisteren, daarna spreken
Het spreken en het luisteren ga je in het begin als losstaande vaardigheden oefenen. Later is het uiteraard de bedoeling om die als vloeiend geheel in een gesprek te kunnen verweven. We beginnen met enkele oefeningen voor het luisteren.
Deze eerste “ luisteroefening” heeft als voornaamste doel om je aandacht en concentratie als luisteraar te trainen. Die heb je nodig om de boodschap van de ander actief in je op te nemen. Luisteren is bepaald geen passief gebeuren! Het vraagt een actieve gerichtheid op de ander en een instelling van de luisteraar om ook werkelijk de ander te horen.
Er is een grote kans dat je tijdens de eerste oefening volgens deze instructie merkt dat het flink tegenvalt. Zelfs letterlijk herhalen van wat de ander zegt vraagt heel wat van je als luisteraar.
Voor de hele oefening van twee maal drie “ronden” heb je vijf à tien minuten nodig. Zet daarvoor gerust de keukenwekker. Doe de oefening op zijn minst drie keer, op verschillende dagen. Het beste is om pas naar de volgende oefening te gaan als je tenminste één volledige oefening hebt gedaan, waarbij jullie geen van twee problemen hadden met correct letterlijk herhalen.
Voor wat je als spreker gaat zeggen, kun je in het begin het beste een “veilig” onderwerp kiezen. Als het onderwerp niet snel intense emoties oproept, is het voor jezelf als spreker en voor de luisteraar gemakkelijker om de concentratie vast te houden. En dat is in het begin hard nodig!
Een luisteroefening
Een van jullie begint met praten. Kies een onderwerp uit het dagelijks leven. Dat kan bijvoorbeeld iets zijn wat je van de buurvrouw hebt gehoord, wat je in de krant hebt gelezen, wat je zus door de telefoon vertelde, of wat in een favoriet t.v.-programma gebeurde. De ander zegt niets tijdens het praten en valt op geen enkele manier in de rede. Stop met praten na twee of drie zinnen.
De ander herhaalt zo veel mogelijk letterlijk wat gezegd is. Als hij of zij klaar is met herhalen, zegt de spreker of de herhaling correct of niet correct is. Tracht de herhaling alleen te beoordelen op de kern van de inhoud en de belangrijkste woorden die gebruikt werden. Ga niet “muggeziften” over minder belangrijke woorden. Als het niet correct is, probeert de ander niet om het alsnog goed te herhalen.
De eerste spreker gaat weer twee à drie zinnen verder met zijn of haar verhaal, en stopt dan weer.
De ander herhaalt opnieuw letterlijk deze zinnen, en vraagt na het herhalen of dit correct is. Ook nu zegt de spreker alleen of dit zo was of dat de herhaling niet klopte. De herhaling wordt niet opnieuw gedaan.
Na drie ronden op deze manier wisselen de spreker en de luisteraar elkaar af. Op dezelfde wijze vertelt degene die eerst luisterde nu over een zelfgekozen onderwerp. Ook nu weer drie ronden. Stop dan met de oefening. Praat na afloop samen nog even over wat jullie tijdens het oefenen opviel.
Bron: Leusink P, Borst G, Merkies Y. (2023). Seksuele problemen. Diagnostiek en behandeling. Houten: Bohn, Stafleu, Loghum.
